İLLÜZYON  
 
 
           Karagöz oyun bölümleri

KARAGÖZ GÖLGE OYUNU BÖLÜMLERİ

1-MUKADDİME

2-MUHAVERE

3-FASIL

4-BİTİŞ

1-MUKADDİME: Oyundan önce perdenin ortasına konan göstermelik, nareke zırıltısı ve tef velvelesi ile kaldırılır. Göstermelik oyun hakkında fikir veren bir tasvir olabileceği gibi oyun ile ilgisiz bir tasvir de olabilir. Göstermelik konmasının amacı seyircinin oyuna odaklanmasını sağlamak ve oyunun başladığını belirtmektir. Göstermelik kaldırıldıktan sonra hacivat şarkısını söyleyerek seyirciye göre sol tarafatan perdeye gelir. Şarkısını bitirdikten sonra perde gazelini okur. Hayali perde gazeline başlamadan "ooof Hay Hak" diye yaradana seslenir. Oyunların tasavvufi yönlerinin ağırlıklı olarak vurgulandığı perde gazellerinde, yaradanın varlığı ve birliği övülürken insanın aciz bir kul olduğunun altı çizilir. Karagöz'ün ibret perde ve gösterinin bir ders niteliğinde olduğu belirtilir. Sonra seyirciyi selamlar ve Karagöz'ü perdeye getirebilmek için teganniye (makam ile şarkı söyleme) başlar. Ah yar bana bir eğlence medet diye seslenir. Karagöz camdan uzanır ve Hacivat'a bağırmamasını söyler. Hacivat'ın bağırmaya devam etmesi üzerine sinirlenen Karagöz aşağı atlar ve kavga ederler. Hacivat kaçar, Karagöz sırtüstü yerde yatar vaziyette iken Hacivat'a söylenir. Sonunda "bir daha gel bak ben sana neler yaparım" der demez, hacivat gelir.

makaddime biter, muhavere başlar.

2-MUHAVERE: Kelime anlamı karşılıklı konuşma olan muhavere, Karagöz ve Hacivat'ın tüm özelliklerini bünyesinde  barındıran bir bölümdür. Yanlış anlamalara dayalı kelimelerin ses oyunlarıyla farklı anlamlarda kullanılmaları, ikilinin eğitim durumları ve kişilik özellikleri bu bölümde iyice belirginleşir. bu bölüm Hacivat'ın yabancı sözcükler kullanması ve Karagöz'ün onu yanlış anlaması yada yanlış anlar gibi görünmesi üzerine kurulur. Böylece muhavere ortaya türlü cinaslar ve nükteler çıkması ile sürer gider. Muhavere her konuya açıktır. Önceden bilinen muhavereye günlük olaylar sokulabileceği gibi, günlük olayları şakacı bir dille eleştiren doğaçlama muhavereler de olabilir. Bu Karagöz oynatan ustanın maharetine ve kültürüne bağlıdır.

Muhavere bölümü Hacivat'ın Karagöz'den dayak yiyip kaçması, yanlız kalan Karagöz'ün "sen gidersin de ben dururmuyum bende giderim bakalım ayine-i devran ne suretler gösterir" diyerek çıkması ile sona erer.

3-FASIL: Bu bölümde baştan sona bir oyun oynanır, oyunun akışına göre kendi kılık ve şiveleri ile Zenne, Çelebi, Tuzsuz Deli Bekir, Beberuhi, Tiryaki, Frenk, Yahudi gibi değişik tipler girip çıkar. Başrollerde her zaman Karagöz yada Hacivat vardır. bazı oyunlarda oyunun akışına göre karagöz yada Hacivat'da değişik kılıklarda perdeye gelebilir. Örneğin Cazular oyununda Karagöz cinler tarafında çarpılıp eşşek haline gelir.

4-BİTİŞ: Karagöz oyununun en kısa bölümüdür. Fasıl bölümü sona erdikten sonra Karagöz ve Hacivat perdeye gelir. kıssadan hisse söylenir. Karagöz Hacivat'ı tekrar döver, bunun üzerine Hacivat "yıktın perdeyi ettin viran, varayım sahibine haber vereyim heman" diyerek. Yukarı sola doğru perdeden ayrılır.

Oyunu kapatan Karagöz'dür. "her ne kadar sürç-i lisan ettikseaffola ! bak ben sana bir dahaki oyunda neler ederim neler ? " diyerek yukarı sağa doğru perdeden çekilir. hayal perdesinin ışığının kararması ile oyun sona erer.                  

 





 

Adınız Soyadınız
E-mail Adresiniz
Telefon Numarası